Szkoła Podstawowa z Oddziałem Przedszkolnym im. Jakuba Kani w Domaradzu

46-034 Pokój  

Domaradz 3  

Tel.: (77) 469-80-31

sp-domaradz@wp.pl

Krótko o wychowaniu i dyscyplinie

Każdy rodzic chciałby , żeby jego dziecko zachowywało się w sposób społecznie akceptowany. Jeżeli podopieczny rozwija się prawidłowo , można zastosować w wychowaniu system nakazów i zakazów , ale tak , aby były one dostosowane do wieku młodego człowieka. Dzieci funkcjonują w ten sposób , że zawsze dążą do tego , aby zadowolić swoich rodziców i zdobyć ich aprobatę. Mądry rodzic potrafi to wykorzystać w procesie wychowania. Zadowolenie i aprobata okazywane dziecku , gdy dobrze się zachowuje, powodują , że chce ono je powtarzać. Dezaprobata, okazywana za każdym razem , gdy dziecko zachowuje się w sposób przez nas nieakceptowany, pozwala na wyeliminowanie zachowań ryzykownych .

Korygowanie niewłaściwych zachowań musi być dla dziecka jednoznaczne , zrozumiałe i nie wywoływać poczucia krzywdy. Nie może ono ani przez chwilę wątpić w fakt , że jest kochane a rodzice mają dobre intencje. Małe dziecko, które np. próbuje ciągnąć psa za ogon jest w stanie zrozumieć i zareagować na ostro powiedziany zwrot „ Nie wolno !” tylko wtedy , gdy rodzic jest opanowany i spokojny. Gdy krzyczy,  można przypuszczać , że nie osiągnie zamierzonego celu w postaci zmiany zachowania u dziecka.


Starszemu dziecku i nastolatkowi wystarczy jasno przedstawić i sprecyzować , co mu wolno, a czego nie wolno , następnie zaś , tylko egzekwować przestrzeganie zasad. Warto wspomnieć, że zasady można ustalać wspólnie z dzieckiem , co daje mu poczucie bycia ważnym. Nie należy stosować tzw. „kazań ”, gdy dziecko zachowa się w sposób niewłaściwy, gdyż może to spowodować,  że zacznie ono robić rodzicom na złość, bo będzie miało subiektywne poczucie krzywdy i braku zrozumienia przez rodziców .


W rzeczywistości jest tak, że każda rodzina ma inne wymagania względem dzieci. Jedni rodzice dają dużą dozę swobody, podczas gdy inni – ściśle kontrolują postępowanie dziecka. Jednak to rodzice odpowiadają za ustalenie zasad panujących w rodzinie . Prawda jest taka, że łatwiej jest zapobiegać występowaniu niewłaściwych zachowań u dziecka , niż je później korygować , gdy już zaistnieją .


Formą profilaktyki zachowań ryzykownych i niewłaściwych jest uczenie dziecka od najmłodszych lat poczucia odpowiedzialności za siebie i innych oraz szacunku dla otoczenia. Prowadzi to do systematycznego budowania samokontroli , która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania w życiu dorosłym. Zdolność kontrolowania własnego zachowania nie bierze się z niczego . W procesie nabywania samokontroli dziecko wymaga wsparcia i przewodnictwa rodzicielskiego. Umiejętność panowania nad sobą zaczyna się manifestować około szóstego roku życia . Przy czujności i aktywnej pomocy rodziców jest wzmacniana przez cały okres szkolny .                  

Wprawdzie  w okresie dojrzewania u nastolatków pojawia się chęć do buntu oraz eksperymentowania  w zachowaniu , większość z nich przechodzi ten czas w miarę bezkonfliktowo.
W sytuacji, gdy pojawiają się kłopoty wychowawcze, wynikłe z braku przestrzegania ogólnie przyjętych norm i zasad przez młodego człowieka, warto zasięgnąć pomocy i rady specjalistów takich jak psycholog lub pedagog. Te osoby na pewno wesprą rodziców w rozumieniu sposobu rozumowania młodszego dziecka lub nastolatka. Możliwe jest także ze zasugerują wprowadzenie zmian w systemie wychowania stosowanym w rodzinie. Ważne jest , aby rodzice byli otwarci na wszelka pomoc i wykazali się cierpliwością oraz konsekwencją przy wprowadzaniu zaplanowanych zmian oraz egzekwowaniu społecznie akceptowanych zachowań .


Nie bez znaczenia jest także współpraca rodziny ze szkołą i nauczycielami w procesie socjalizacji dziecka .Wspólny front w egzekwowaniu przestrzegania zasad przez dziecko daje znacznie zwiększa szanse na wykształtowanie u młodego człowieka społecznie akceptowanych postaw opartych na przestrzeganiu ogólnie przyjętych zasad i norm społecznych .

 

Opracowano na podstawie artkułu Katarzyny Leśniarek – Ciaputa

Bogusława Krawczyk – pedagog szkolny.